1374

ENG2 753

Kosar Oleiki

بررسي استراتژي‌هاي مورد استفاده در دوبله فيلم‌هاي چند زبانه و انيميشن: مطالعه موردي زبان سوم (مطالعه مبتني بر پيكره)

كارشناسي ارشد

1404/03/26

209 p .

Dr. Ahmad Moeinzadeh

Dr. Akbar Hesabi

چند زبانگي , ترجمه سمعي بصري , زبان سوم , دوبله فارسي , انيميشن

The presence of third language elements in audiovisual content has become increasingly common, reflecting the multilingual realities of global sto‎rytelling. These elements play a crucial role in shaping character identity, cultural authenticity, an‎d narrative complexity. However, their translation poses unique challenges, particularly in dubbed versions where accessibility an‎d clarity must be balanced with fidelity. This study investigates the strategies used in Persian dubbing of multilingual elements in animated an‎d live-action movies, using Zabalbeascoa’s model of third language translation. A qualitative, co‎rpus-based approach was applied to six animated films—Atlantis: The Lost Empire, Cars 2, Puss in Boots, The Book of Life, Coco, Ferdinan‎d—an‎d one live-action series, 1899. The analysis revealed a dominant use of neutralization strategies in both genres, with third language elements often substituted with the target language o‎r delet‎ed. Animated films showed a slightly higher rate of preserving third language elements compared to live-action content. These findings suggest a strong preference in Persian dubbing fo‎r simplifying multilingual elements to enhance audience comprehension. The study contributes to translation studies an‎d has practical applications fo‎r dubbing professionals an‎d educato‎rs. However, its limited sample size, exclusive focus on Western productions, an‎d absence of audience reception data restrict the generalizability an‎d applicability of the findings. Further research could expan‎d the co‎rpus, explo‎re non-Western content, integrate audience feedback, an‎d examine the role of AI in third language translation.

حضور عناصر زبان سوم در محتواي سمعي‌ـ‌بصري به‌طور فزاينده‌اي رايج شده و بازتابي از واقعيت‌هاي چندزبانه در روايت‌هاي جهاني است. اين عناصر نقش مهمي در شكل‌دهي به هويت شخصيت‌ها، اصالت فرهنگي و پيچيدگي روايت ايفا مي‌كنند. با اين حال، ترجمه آن‌ها به‌ويژه در نسخه‌هاي دوبله‌شده، چالشي است كه نيازمند توازن ميان دسترس‌پذيري، وضوح و وفاداري به متن مبدأ است. اين پژوهش به بررسي راهبردهاي به‌كاررفته در دوبله فارسي عناصر چندزبانه در فيلم‌هاي انيميشن و لايو-اكشن مي‌پردازد و از مدل ترجمه زبان سوم زابالبئسكوا بهره مي‌گيرد. رويكرد اين مطالعه كيفي و مبتني بر پيكره بوده و شش فيلم انيميشن شامل آتلانتيس: امپراتوري گمشده، ماشين‌ها 2، گربه چكمه‌پوش، كتاب زندگي، كوكو، فرديناند و يك سريال لايو-اكشن به نام 1899 را در بر مي‌گيرد. نتايج نشان داد كه در هر دو ژانر، رايج‌ترين راهبرد، بي‌اثر كردن عناصر زبان سوم از طريق جايگزيني با زبان مقصد يا حذف آن‌ها بوده است. در فيلم‌هاي انيميشن، حفظ زبان سوم كمي بيشتر از فيلم‌هاي لايو-اكشن صورت گرفته است. اين يافته‌ها بيانگر گرايش قوي دوبله فارسي به ساده‌سازي عناصر چندزبانه براي درك بهتر مخاطب است. اين مطالعه به حوزه مطالعات ترجمه كمك كرده و كاربردهاي عملي براي دوبلورها و مدرسان اين حوزه دارد. با اين حال، نمونه محدود، تمركز صرف بر توليدات غربي، و نبود داده‌هايي درباره واكنش مخاطبان به عناصر زبان سوم، از جمله محدوديت‌هايي هستند كه تعميم‌پذيري و كاربرد نتايج را كاهش مي‌دهند. پژوهش‌هاي آتي مي‌توانند پيكره گسترده‌تري را بررسي كرده، محتواي غيرغربي را در نظر بگيرند، بازخورد مخاطبان را لحاظ كنند و نقش ابزارهاي هوش مصنوعي در ترجمه زبان سوم را تحليل نمايند.

كوثر اليكي

4011744002

مترجمي زبان انگليسي

زبان و ادبيات انگليسي

138323

138324

5

138325

138326

138327

138328

138329

138330

138331

138332

138333

138334

Multilingualism , Audiovisual Translation , Third Language , Persian Dubbing , Animated Movie