مقايسه تصوير تن، كمال گرايي ظاهر فيزيكي، راهبردهاي مقابله‌اي تصوير تن و سلامت روان در زنان متقاضي جراحي زيبايي، زنان اقدام كرده به جراحي زيبايي و گروه گواه

اين پژوهش با هدف مقايسه تصوير تن، كمال‌گرايي ظاهر فيزيكي، راهبردهاي مقابله‌اي تصوير تن و سلامت روان در بين زنان متقاضي جراحي زيبايي، زنان اقدام‌كننده به جراحي زيبايي و گروه گواه انجام شد. مطالعه حاضر از نوع علّي-مقايسه‌اي بود. جامعه آماري شامل زنان 16 تا 45 ساله ساكن شهر اصفهان در سال 1403-1404 بود. نمونه‌اي به حجم 210 نفر (60 نفر متقاضي جراحي زيبايي صورت، 60 نفر اقدام‌كننده به جراحي زيبايي صورت، و 90 نفر گروه گواه) به روش‌هاي نمونه‌گيري در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. ابزارهاي گردآوري داده‌ها شامل پرسشنامه چندبعدي رابطه بدن-خود (MBSRQ)، مقياس كمال‌گرايي ظاهري فيزيكي (PAPS)، پرسشنامه راهبردهاي مقابله‌اي تصوير تن (BICSI) و پرسشنامه نشانه‌هاي اختلالات رواني (فرم كوتاه و بازنگري شده SCL-90)، بود. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيره (MANCOVA) و با كنترل اثر متغيرهاي زمينه اي در نرم افزار SPSS-27 تجزيه و تحليل شد. نتايج تحليل كوواريانس چندمتغيره نشان داد كه بين سه گروه از لحاظ تركيب خطي متغيرهاي وابسته تفاوت معني‌دار وجود دارد (05/0P<‎)؛ به طور خاص، يافته‌ها حاكي از آن بود كه زنان متقاضي جراحي زيبايي و زنان اقدام‌كننده، در مقايسه با گروه گواه، از سطوح به طور معني‌داري بالاتري از نارضايتي از تصوير بدن (به ويژه در ابعاد ارزيابي ظاهري و رضايت از نواحي بدن)، كمال‌گرايي ظاهري (ابعاد نگراني درباره نقص و اميد براي كمال) و استفاده از راهبردهاي مقابله‌اي ناسازگار (ترميم ظاهر و اجتناب تجربي) برخوردار بودند. در مقابل، گروه گواه نمرات بالاتري در راهبرد مقابله‌اي سازگارانه «پذيرش منطقي مثبت» و همچنين سلامت روان گزارش كردند. همچنين بين دو گروه متقاضي و اقدام‌كننده در برخي متغيرها تفاوت‌هاي معناداري مشاهده شد. يافته‌هاي اين پژوهش مؤيد آن است كه نارضايتي از تصوير بدن و كمال‌گرايي منفي ظاهري، از جمله عوامل روان‌شناختي كليدي در تمايل و اقدام به جراحي زيبايي هستند. اين نتايج بر لزوم غربالگري روان‌شناختي پيش از جراحي، ارائه مشاوره‌هاي روان‌شناختي به متقاضيان و طراحي مداخلات آموزشي براي ارتقاي تصوير بدن و سلامت روان اين افراد تأكيد مي‌كند.

Body Image , Physical Appearance Perfectionism , Body Image Coping Strategies , Mental Health , Women Seeking Cosmetic Surgery , Women Who Have Undergone Cosmetic Surgery

Comparison of body image, physical appearance perfectionism, an‎d body image coping strategies an‎d mental health in women seeking cosmetic surgery, women who have undergone cosmetic surgery, an‎d a control group

روان شناسي

This research aimed to compare body image, physical appearance perfectionism, body image coping strategies, an‎d mental health among women seeking cosmetic surgery, women who had undergone cosmetic surgery, an‎d a control group. This causal-comparative study was conducted in 2024-2025. The statistical population comprised women aged 16 to 45 years residing in Isfahan, Iran. A sample of 210 participants (60 applicants for facial cosmetic surgery, 60 who had undergone facial cosmetic surgery, an‎d 90 control group participants) was selec‎ted using available an‎d purposive sampling methods. Data collection instruments included the Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire (MBSRQ), the Physical Appearance Perfectionism Scale (PAPS), the Body Image Coping Strategies Inventory (BICSI), an‎d the Symptom Checklist-90-Revised, short form (SCL-90-R). Data were analyzed using Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA), controlling for demographic covariates, in SPSS-27 software. The results of the MANCOVA indicated a significant difference between the three groups regarding the linear combination of the dependent variables (P<‎0.05). Specifically, the findings revealed that women seeking surgery an‎d those who had undergone surgery reported significantly higher levels of body image dissatisfaction (particularly in appearance eva‎luation an‎d body areas satisfaction subscales), appearance perfectionism (dimensions of concern about imperfection an‎d hope for perfection), an‎d use of maladaptive coping strategies (appearance fixing an‎d avoidance) compared to the control group. In contrast, the control group scored higher on the adaptive coping strategy of "positive rational acceptance" an‎d overall mental health. Significant differences were also observed between the applicant an‎d surgery groups for some variables. The findings confirm that body image dissatisfaction an‎d negative appearance perfectionism are among the key psychological factors influencing the desire for an‎d decision to undergo cosmetic surgery. These results underscore the necessity of pre-operative psychological screening, providing psychological counseling to applicants, an‎d designing educational interventions to improve the body image an‎d mental health of this population.

5