-
شماره ركورد
24871
-
شماره راهنما
GEOL3 95
-
نويسنده
رحماني مقدم، ايمان
-
عنوان
ژئوشيمي و سنگزايي سنگهاي آذرين در شمالشرقي زفره (استان اصفهان، بخش مركزي پهنه ماگمايي اروميه-دختر)
-
مقطع تحصيلي
دكتري
-
رشته تحصيلي
علوم زمين-پترولوژي
-
دانشكده
علوم
-
تاريخ دفاع
1404/03/28
-
صفحه شمار
160 ص.
-
استاد راهنما
دكتر سيد¬محسن طباطباييمنش
-
استاد مشاور
دكتر نرگس شيردشتزاده
-
كليدواژه فارسي
پترولوژي , ژئوشيمي , سنگهاي نفوذي , شمالشرق زفره , زون ماگمايي اروميه- دختر
-
چكيده فارسي
چكيده
اين پژوهش به بررسي سنگهاي آذرين مرتبط با فرورانش در بازهي اليگوسن- ميوسن در بخش مركزي كمان ماگماتيكي اروميه- دختر (واقع در كمربند كوهزايي آلپ- هيماليا) ميپردازد. تركيب اين سنگها از گابرو/ديوريت (~34–32 ميليون سال پيش) تا توناليت (~20 ميليون سال پيش) متغير است و ويژگيهاي ژئوشيميايي آنها منطبق بر گرانيتوئيدهاي نوع I كالك¬آلكالن و متالومينوس ميباشد. مطالعات كانيشناسي نشان ميدهد كه پلاژيوكلازهاي موجود در گسترهي بيتونيت تا آندزين و لابرادوريت قرار دارند. حضور پلاژيوكلازهاي زونينگدار با بافت غربالي و حاشيههاي غبارآلود، شواهدي از عدم تعادل ماگمايي و اختلاط ماگمايي را تأييد ميكند. همچنين، آمفيبولهاي منطقه در محدودهي آمفيبولهاي كلسيك (ترموليت- اكتينوليت تا مگنزيوهورنبلند) و كلينوپيروكسنها از نوع اوژيت هستند. كلريتهاي شناساييشده نيز از نوع كروندوفيليت ميباشند. دادههاي ژئوشيميايي نشاندهندهي غنيشدگي در عناصر ليتوفيل بزرگ يون (LILE) و عناصر كميابخاكي سبك (LREE) نسبت به عناصر با قدرت ميدان بالا (HFSE) و عناصر كميابخاكي سنگين (HREE) است (مقادير LaN/YbN=3.05–4.45). بر اساس دماسنجي و فشارسنجي هورنبلند، شرايط تشكيل اين كانيها در محدودهي فشار 3.0 تا 3.6 كيلوبار و دماي 685 تا 732 درجه سانتيگراد تخمين زده شده است. اين تغييرات تركيبي، همراه با شواهد كانيشناسي، بيانگر ذوب پوسته زيرين، آلودگي پوستهاي پيشرونده و تكامل محفظه ماگمايي در طول زمان هستند.
تكامل شيميايي اين سنگهاي پلوتونيك عمدتاً تحت تأثير دو فرآيند كليدي قرار گرفته است:
- افزايش مشاركت اجزاي غني از توريم (Th) در رسوبات پوسته كه نشاندهندهي ذوب پيشروندهي پوسته زيرين است، بهويژه در مقايسه با نقش كمرنگتر سيالات آبي غني از باريم (Ba) منتشرشده از پوسته اقيانوسي فرورانده در گوشته زيرقارهاي.
- تزريق تدريجي ذوبهاي بارور گوشته كه بهعنوان يك عامل مؤثر در تغيير تركيب محفظههاي ماگمايي عمل كرده و منجر به تغييرات سيستماتيك در ويژگيهاي ژئوشيميايي سنگها شده است.
اين فرآيندها نهتنها تفاوتهاي تركيبي بين سنگهاي اليگوسن و ميوسن را توجيه ميكنند، بلكه بر پتانسيل كانهزايي آنها نيز تأثير گذاشتهاند. بهطوري كه پلوتونهاي اليگوسن عمدتاً از نظر كانهزايي مس بيبار هستند، در حالي كه سنگهاي نفوذي ميوسن با تأثيرپذيري بيشتر از سيالات گوشتهاي مشتقشده از اسلب فرورانده، پتانسيل محتملي براي كانهزايي مس نشان ميدهند. مدل ژئوديناميكي پيشنهادي اين مطالعه نشان ميدهد كه تكامل ماگماتيسم در اين منطقه حاصل تعامل پيچيدهاي بين ديناميك اسلب فرورانده، ضخيمشدگي پوسته و فرآيندهاي گسترشي در طول بستهشدن شرق نئوتتيس بوده است. اين فرآيندها نهتنها تركيب سنگهاي پلوتونيك را كنترل كردهاند، بلكه نقش تعيينكنندهاي در تكامل كمان ماگماتيسمي اروميه- دختر در چارچوب كوهزايي آلپ- هيماليا ايفا نمودهاند.
واژه¬هاي كليدي: پترولوژي، ژئوشيمي، سنگهاي نفوذي، شمالشرق زفره، زون ماگمايي اروميه- دختر
-
كليدواژه لاتين
Petrology , Geochemistry , Intrusive Rocks , Northeast Zefreh , Urumieh-Dokhtar Magmatic Zone
-
عنوان لاتين
Geochemistry and petrogenesis of igneous rocks in the northeast of Zefreh (Isfahan Province, central part of the Urumieh-Dokhtar magmatic zone)
-
گروه آموزشي
زمين شناسي
-
چكيده لاتين
Abstract
This research investigates subduction-related plutonic rocks from the Oligocene-Miocene interval in the central part of the Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc (located within the Alpine-Himalayan orogenic belt). The composition of these rocks varies from gabbro/diorite (~34–32 Ma) to tonalite (~20 Ma), and their geochemical characteristics align with calc-alkaline, meta-aluminous Type I granitoids. Mineralogical studies indicate that plagioclases range from bytownite to andesine and labradorite. The presence of zoned plagioclases with sieve textures and dusty rims confirms magmatic disequilibrium and magma mixing. Additionally, amphiboles in the region fall within the calcic amphibole range (tremolite-actinolite to magnesio-hornblende), while clinopyroxenes are augite. The identified chlorites are of the clinochlore type. Geochemical data reveal enrichment in large-ion lithophile elements (LILE) and light rare earth elements (LREE) compared to high-field-strength elements (HFSE) and heavy rare earth elements (HREE) (LaN/YbN = 3.05–4.45). Based on hornblende thermobarometry, the estimated formation conditions of these minerals range from 3.0 to 3.6 kbar and 685 to 732°C. These compositional variations, along with mineralogical evidence, suggest lower crustal melting, progressive crustal contamination, and magma chamber evolution over time.
The chemical evolution of these plutonic rocks has been primarily influenced by two key processes:
- Increased contribution of Th-rich crustal sediments, indicating progressive lower crustal melting, compared to the subordinate role of Ba-rich aqueous fluids released from the subducted oceanic slab into the subcontinental mantle.
- Gradual injection of fertile mantle melts, which acted as an effective agent in modifying magma chamber compositions, leading to systematic changes in the rocksʹ geochemical signatures.
These processes not only explain the compositional differences between Oligocene and Miocene rocks but also influence their mineralization potential. Oligocene plutons are mostly barren in terms of copper mineralization, whereas Miocene intrusions, influenced more by mantle-derived slab fluids, show a probable potential for copper mineralization. The proposed geodynamic model in this study suggests that the magmatic evolution in this region results from a complex interplay between slab dynamics, crustal thickening, and extensional processes during the closure of the eastern Neotethys. These processes have not only controlled the composition of plutonic rocks but also played a decisive role in the evolution of the Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc within the framework of the Alpine-Himalayan orogeny.
Keywords: Petrology, Geochemistry, Intrusive Rocks, Northeast Zefreh, Urumieh-Dokhtar Magmatic Zone
-
تعداد فصل ها
8 فصل
-
لينک به اين مدرک :