-
شماره ركورد
24832
-
شماره راهنما
HIS2 576
-
نويسنده
صابري، محمدحنيف
-
عنوان
تحليل و بررسي تاريخچه پژوهشهاي صورت گرفته در موضوع كاربرد هوش مصنوعي در مطالعات تاريخي
-
مقطع تحصيلي
كارشناسي ارشد
-
رشته تحصيلي
تاريخ علم - طب و داروسازي در جهان اسلام
-
دانشكده
ادبيات و علوم انساني
-
تاريخ دفاع
1404/04/17
-
صفحه شمار
77 ص.
-
استاد راهنما
مسعود كثيري , مرتضي دهقان نژاد
-
استاد مشاور
بهمن زينلي
-
كليدواژه فارسي
هوش مصنوعي , مطالعات تاريخي , تاريخ ديجيتال , پردازش دادههاي تاريخي , يادگيري ماشين
-
چكيده فارسي
اين پاياننامه با مرور نظاممند و تحليل انتقادي ادبيات مرتبط با كاربرد هوش مصنوعي در مطالعات تاريخي، ميكوشد وضعيت موجود، شكافهاي دانشي و راهبردهاي توسعه اين فناوري در تاريخپژوهي را ترسيم كند. بررسيها نشان ميدهد كه با وجود توان چشمگير هوش مصنوعي در استخراج الگوها، پردازش كلاندادهها و خودكارسازي برخي فرايندهاي پژوهشي، بهرهگيري از آن در تاريخ با سه دسته چالش بنيادين روبهروست: (1) فني؛ از جمله ناهمگوني، كمكيفيتي و پراكندگي دادههاي تاريخي، محدوديتهاي الگوريتمي در فهم متن و تصوير، و دشواري بازتوليدپذيري نتايج؛ (2) معرفتشناختي؛ شامل مسائلي مانند سياقمندي شواهد، چندمعنايي متون، ضرورت تبيين علّي و تفسيرپذيريِ معاني فراتاريخي كه فراتر از توان تحليل الگوريتمهاي الگو-محور است؛ و (3) اخلاقي-حقوقي؛ همچون حريم خصوصي، مالكيت فكري، سوگيري داده/مدل و نياز به شفافيت و پاسخگويي. بر پايه اين يافتهها، پژوهش چهار محور راهبردي را پيشنهاد ميكند: تقويت زيرساختهاي دادهاي و محاسباتي (استانداردسازي، غنيسازي فراداده و مستندسازي گردشكار)، تربيت نيروي انساني ميانرشتهاي در تاريخ، علوم داده و فلسفه علم، تدوين و اجراي چارچوبهاي اخلاقي-حقوقي و الزامات شفافيت/توضيحپذيري، و تعميق همكاريهاي بينرشتهاي ميان مورخان، دانشمندان داده، متخصصان حقوق و اخلاق. جمعبندي پژوهش تأكيد ميكند كه هوش مصنوعي، هرچند «عقل ابزاريِ الگو-محور» كارآمدي است، جايگزين «عقل معناطلبِ» مورخ در لايههاي تفسير، ارزيابي شواهد و ساخت معنا نميشود. از اينرو، ارتقاي كيفيت تاريخپژوهي در گرو كاربست متوازن، مسئولانه و شفافِ ظرفيتهاي فني هوش مصنوعي، همراه با پايبندي به اصول روششناختي و ارزشهاي معرفتيِ رشته تاريخ است.
-
كليدواژه لاتين
Artificial Intelligence , Historical Studies , Historical Data Processing , Machine Learning , Digital History
-
عنوان لاتين
Analysis and Review of Research on the Application of Artificial Intelligence in Historical Studies
-
گروه آموزشي
تاريخ
-
چكيده لاتين
This thesis examines and analyzes the history of research conducted in the field of artificial intelligence applications in historical studies. The present research aims to identify challenges, opportunities, and development strategies for utilizing artificial intelligence in historical research. The research findings indicate that despite significant advances in artificial intelligence technology and its potential applications in historical data analysis, there remain multiple challenges in three main areas: technical challenges (such as algorithmic limitations and data processing), epistemological challenges (related to interpretation and understanding of historical data), and ethical-legal challenges (such as privacy protection and intellectual property). The research also presents solutions for developing artificial intelligence applications in historical studies, including: development of technical infrastructure, training specialists in both history and artificial intelligence fields, establishing ethical and legal standards, and strengthening interdisciplinary collaborations. Finally, this thesis concludes that the future of historical studies depends on finding an appropriate balance between utilizing artificial intelligence capabilities while preserving the fundamental principles of historical research
-
تعداد فصل ها
6
-
لينک به اين مدرک :