24373

GEOG2 1128

كارشناسي ارشد

جغرافيا و برنامه ريزي گردشگري- گردشگري روستايي

علوم جغرافيايي و برنامه ريزي

1403/6/26

128 ص.

دكتر نرگس وزين , دكتر حميد برقي

دكتر سيمين‌دخت كلني

منابع انساني , مديريت منابع انساني , اقامتگاه بوم‌گردي , شهرستان خور و بيابانك

گردشگري در دنياي امروز يك قطب اقتصادي بسيار مهم تلقي مي شود، توسعه گردشگري مستلزم ارائه خدمات به گردشگران است. از جديدترين نوع خدمات، در حوزۀ اسكان، راه‌اندازي اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي است. منابع انساني يكي از عوامل مهم در موفقيت هر كسب‌وكاري بخصوص اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي است؛ لذا هدف پژوهش حاضر شناسايي مؤلفه‌هاي مديريت منابع انساني و بررسي وضعيت آن در اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي مناطق روستايي شهرستان خور و بيابانك است. اين منطقه با برخورداري از جاذبه‌هاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي مورد توجه گردشگران است. پژوهش توصيفي – تحليلي و از نوع پيمايشي و نحوه گردآوري داده‌ها از نوع اكتشافي آميخته بوده است. پژوهش حاضر هم شامل روش كيفي در مرحله شناسايي عوامل مديريت منابع انساني و هم روش كمي در مرحله بررسي وضعيت موجود منابع انساني بوده است. جامعه آماري تحقيق مديران و كاركنان تمامي 50 اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي منطقه مورد مطالعه بوده است. بخش كيفي بر مبناي روش تحليل مضمون بوده است. با استفاده از مصاحبه نيمه ساختار يافته با روش گلوله برفي و بر اساس قانون اشباع با 17 نفر از مديران و كاركنان اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي داده‌ها جمع آوري شده و با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2020 تحليل شد. در بخش كمي از پرسشنامه محقق ساخت برگرفته از كدهاي استخراج شده از مرحله كيفي به عنوان گويه‌هاي تحقيق استفاده شد. حجم نمونه تحقيق شامل 107 نفر از مديران و كاركنان در دسترس بودند. براي تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري شامل آزمون t تك نمونه‌اي، آنوا، دانكن و فريدمن استفاده شد. نتايج تحليل مصاحبه در مرحله اول شامل 80 كد باز و 26 مقوله بوده كه در 8 مضمون شامل انتخاب بهينه نيروي انساني، آموزش و توانمندسازي، مديريت عملكرد كاركنان، رهبري و مديريت، مديريت روابط كاري، حمايت محيط پيرامون، سيستم جبران خدمات عادلانه، مديريت استعداد و تعهد دسته بندي شدند. نتايج كمي بررسي وضعيت مديريت منابع انساني در اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي نشان داد كه به جز مؤلفه «حمايت محيط پيرامون» كه پايين‌تر از حد مطلوب 3 است، بقيه مؤلفه‌ها همگي بالاتر از حد مطلوب 3 قرار دارند و نشان‌دهنده عملكرد مثبت در اين زمينه‌ها هستند. نتايج حاصل از پس‌آزمون دانكن نيز نشان داد مؤلفه‌هاي مختلف مديريت منابع انساني در اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي، از نظر اهميت، تفاوت معناداري با هم دارند. اقامتگاه‌هاي مختلف در يك مؤلفه خاص نيز عملكرد متفاوتي دارند. در خصوص شاخص‌ها نيز نتايج نشان داد شاخص‌هايي مانند «استخدام بر اساس رفتار و مهارت كاركنان»، «تعريف شرح وظايف كاركنان» و «كار تيمي و همكاري» و «ارتباطات مؤثر مدير با كاركنان» از نظر مديريت منابع انساني در اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي به خوبي مديريت شده‌اند. در مجموع مي‌توان گفت مديريت منابع انساني در اقامتگاه‌هاي بوم‌گردي مورد بررسي در سطح مطلوبي قرار دارد، اما برخي جنبه‌ها نياز به توجه بيشتر دارند. اين بستر منجر به موفقيت و پايداري اقامتگاههاي بوم‌گردي خواهد شد.

Human resources management , Human resources , Ecotourism resorts , Khor-va-Biyabana

Investigating Human Resources Management of Ecolodges, Case Study: Rural Areas of Khor-va-Biyabanak County

جغرافيا و برنامه ريزي روستايي

Human resources are one of the most important factors in the success of any business and are of particular importance in ecotourism accommodations. Therefore, the present study aimed to identify the components of human resource management and to investigate its status in rural ecotourism accommodations in Khur and Biabanak County. This study was a survey, and the data collection tools were questionnaires, interviews, and direct observation. To analyze qualitative data, grounded theory was used, and for quantitative data, statistical methods such as one-sample t-test, ANOVA, Friedman, etc. were used. The statistical population of this study was all ecotourism accommodations in Khur and Biabanak County (N=50), of which 29 interviews were conducted with managers and employees of these accommodations based on theoretical and purposeful sampling in the qualitative section, and 107 of them were questioned based on the principle of accessibility in the quantitative section. At the item level, employeesʹ job satisfaction with pay, benefits, and working conditions is of moderate importance. A small number of employers are willing to enter into long-term contracts with employees. Insurance coverage has not been adequately provided for all employees, especially seasonal workers. Regarding the components affecting human resource management, except for the component of "environmental support" which is significantly lower than the desired level of 3, the rest of the components are all above the desired level of 3 and indicate a positive performance in these areas. These results may indicate the importance and attention to human resource management in ecotourism accommodations, especially in components such as "managing work relationships" and "managing employee performance" which are particularly prominent. While the components of "environmental support" and "fair compensation system" are of lower priority. The results of the post-hoc Duncan test also showed that the different components of human resource management in ecotourism accommodations differ significantly in terms of importance. Different accommodations also have different performances in a specific component. Regarding the indicators affecting human resource management, indicators such as "hiring based on employee behavior and skills", "defining job descriptions for employees", "teamwork and collaboration", and "effective communication between managers and employees" have been well managed in terms of human resource management in ecotourism accommodations. Indicators such as "defining insurance coverage" and "providing specialized training" need more attention and improvement. In general, it can be said that human resource management in the ecotourism accommodations under review is at a satisfactory level, but some aspects need improvement and more attention. This will lead to a more sustainable and enjoyable development of ecotourism.

5