24311

IND2 57

كارشناسي ارشد

مهندسي صنايع- لجستيك و زنجيره تامين

فني و مهندسي

بهمن ‌ماه 1403

112 ص.

دكتر كامران كيانفر

تصميم¬گيري چندمعياره (MCDM) , شركت ملي پخش فراورده¬هاي نفتي , زنجيره تأمين , تأمين كننده سبز , روش تاپسيس , روش تحليل سلسله‌مراتبي , روش آنتروپي شانون , ، روش كيريتيك , روش كوكوسو , روش ماركوس

اين پژوهش باهدف شناسايي و رتبه‌بندي تأمين‌كنندگان سبز براي شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران انجام‌شده است. باتوجه‌به اهميت رعايت اصول پايداري و كاهش اثرات زيست‌محيطي در صنايع بزرگ، اين تحقيق به دنبال ارائه چارچوبي جامع براي انتخاب تأمين‌كنندگاني است كه علاوه بر معيارهاي اقتصادي، معيارهاي زيست‌محيطي و اجتماعي را نيز پوشش دهند. در گام نخست، با مرور منابع علمي و اخذ نظرات خبرگان صنعت، شاخص‌هاي تأثيرگذار در انتخاب تأمين‌كنندگان شناسايي شدند. اين شاخص‌ها از طريق پرسش‌نامه‌هاي تخصصي و روش شاخص‌هاي محتوايي (CVI) غربالگري شده و در نهايت 10 معيار كليدي انتخاب گرديد. براي وزن دهي اين معيارها، از سه روش تحليل سلسله‌مراتبي (AHP)،كيريتيك(CRITIC)و آنتروپي شانون استفاده شد. روش AHP بر اساس مقايسات زوجي و قضاوت‌هاي خبرگان به وزن دهي معيارهاي اصلي پرداخت. در ادامه، وزن دهي زيرمعيارها با استفاده از روش آنتروپي شانون انجام شد كه بر مبناي پراكندگي داده‌ها، اهميت هر زيرمعيار را به‌صورت عيني تعيين مي‌كند. همچنين، روش CRITIC كه مبتني بر پراكندگي داده‌ها و همبستگي بين معيارها است، به‌طور مستقل براي وزن دهي معيارهاي اصلي به كار گرفته شد. براي رتبه‌بندي نهايي تأمين‌كنندگان، سه روش تصميم‌گيري چندمعياره TOPSIS،CoCoSo و MARCOS مورداستفاده قرار گرفتند. در روش TOPSIS، گزينه‌ها بر اساس فاصله از ايده‌آل مثبت و ضدايده‌آل رتبه‌بندي شدند. روش CoCoSo با تركيب تكنيك‌هاي وزن‌دهي و روش MARCOS كه مبتني بر مطلوبيت ايده‌آل و ضدايده‌آل است، نتايج مشابهي ارائه دادند. رتبه‌بندي نهايي نشان داد كه شركت گلنور به دليل رعايت بهتر معيارهاي كيفي، زيست‌محيطي و اقتصادي، در تمامي روش‌ها رتبه اول را كسب كرده است. شركت شايان برق و مازي‌نور به ترتيب در رتبه‌هاي دوم و سوم قرار گرفتند، شايان به ذكر است كه تمامي شركت هاي نام‌برده شده در حوزه توليد انواع پروژكتور فعاليت ميكنند. نتايج حاصل از وزن‌دهي و رتبه‌بندي‌هاي مختلف، انسجام و دقت بالاي روش‌هاي به‌كاررفته را تأييد كرد و نشان داد كه اين چارچوب تركيبي قادر است فرايند تصميم‌گيري را بهبود بخشيده و مبناي مناسبي براي انتخاب تأمين‌كنندگان سبز در صنايع بزرگ باشد. اين پژوهش مي‌تواند به‌عنوان الگويي مؤثر براي ساير صنايع مشابه به‌منظور بهبود عملكرد زيست‌محيطي و ارتقاي پايداري مورداستفاده قرار گيرد.

Multi-criteria decision-making (MCDM), , National Petroleum Distribution Company, , Supply chain , Green supplier , TOPSIS method , , Analytic hierarchy process , , Shannon entropy method , Critical method , CoCoSo method , Marcus method

Applying a Multiple-Criteria Decision-Making Method for Green Supplier selection Criteria: The National Iranian Oil Products Distribution Company

مهندسي صنايع و آينده پژوهي

This research aims to identify and rank green suppliers for the National Iranian Petroleum Products Distribution Company. Given the importance of observing the principles of sustainability and reducing environmental impacts in large industries, this research seeks to provide a comprehensive framework for selecting suppliers that cover environmental and social criteria in addition to economic criteria. In the first step, by reviewing scientific sources and obtaining the opinions of industry experts, influential indicators in selecting suppliers were identified. These indicators were screened through specialized questionnaires and the Content Index (CVI) method, and finally 10 key criteria were selected. To weight these criteria, three methods were used: Analytic Hierarchy Process (AHP), CRITIC, and Shannon Entropy. The AHP method weighted the main criteria based on pairwise comparisons and expert judgments. Next, the weighting of the sub-criteria was done using the Shannon entropy method, which objectively determines the importance of each sub-criteria based on the dispersion of data. Also, the CRITIC method, which is based on the dispersion of data and the correlation between the criteria, was used independently to weight the main criteria. For the final ranking of suppliers, three multi-criteria decision-making methods were used: TOPSIS, CoCoSo, and MARCOS. In the TOPSIS method, the options were ranked based on the distance from the positive ideal and the anti-ideal. The CoCoSo method, which combines weighting techniques, and the MARCOS method, which is based on the ideal and anti-ideal desirability, provided similar results. The final ranking showed that Golnoor Company obtained the first place in all methods due to its better compliance with quality, environmental, and economic criteria. Shayan Bargh and Mazinoor companies were ranked second and third, respectively. It is worth noting that all of the companies mentioned are active in the field of producing various types of projectors. The results of the various weightings and rankings confirmed the high consistency and accuracy of the methods used and showed that this combined framework is able to improve the decision-making process and be a suitable basis for selecting green suppliers in large industries. This research can be used as an effective model for other similar industries in order to improve environmental performance and promote sustainability.

5