24250

PHI2 483

كارشناسي ارشد

فلسفه و كلام اسلامي

الهيات و معارف اهل البيت(ع)

1402.11.11

77 ص.

محمد بيدهندي

عالم صغير , انسان كبير , انسان كامل , شيخ محمود شبستري , ملاصدرا

يكي از مسائلي كه سابقه طولاني در طول تاريخ بشر داشته و بسياري از متفكرين را به خود مشغول كرده است مسئله نسبت انسان و عالم است كه داراي ابعاد گوناگوني است كه متفكران اسلامي و غير اسلامي زيادي به بررسي ابعاد مختلف آن، تحت عناوين مختلفي پرداخته¬اند. تحقيق حاضر با روش توصيفي-تحليلي و با رهيافتي تطبيقي در پي يافتن ديدگاه شيخ محمود شبستري و ملاصدرا در مورد وجود يا عدم نسبت انسان و عالم و همچنين در صورت وجود نسبت بين انسان عالم،به نحوه و چگونگي اين نسبت مي پردازد. با نظر در در ديدگاه شبستري و ملاصدرا روشن گرديد بين انسان و عالم نسبت وجود دارد اما اين نسبت از ديگاه اين دو شخصيت تا حدودي تفاوت داشت. از ديدگاه شبستري انسان نمونه و تمثيلي از عالم است كه اگر به اصل وجودي خود باز گردد با همه¬ي مراتب و موجودات عالم نسبت برقرار مي كند. اما ملاصدرا مبتني بر مباني حكمي خود علاوه بر دو نسبتي كه شبستري به آن اشاره كرد،معتقد است نسبت بين انسان و عالم، در هر انسان به اقتضاي نحوه سلوكش متفاوت است. تفاوت بين شبستري و ملاصدرا در تفاوت آن¬ها در نوع نگاه به وحدت وجود، نگاه به كثرات و عالم ماده و بالاخص تفاوت استفاده از ابزار فلسفه در سلوك و تبيين مسائل است. در مجموع از جمع ديدگاه هاي شبستري و ملاصدرا روشن گرديد كه مقصود از تحقيق عالم انسان است و انسان علاوه بر علت غايي بودن به نوعي آييني است كه در دل خود نور خداوند را گرفته و از دل خود موجودات را بازتاب داده است. چه در قوس نزول و چه در قوس صعود انسان با توجه به جايگاهش در عالم و نسبتي كه با موجودات و عالم دارد، اشرف مخلوقات و خليفه و جانشين خداوند مبتني بر حكمت و عدل است. جداي از آثار معرفتي خود مسئله، با روشن شدن دقيق مسئله اين امكان فراهم آمد كه با استفاده از لوازم و آثار اين مسئله مي توان در حل بسياري از مسائل بشر كمك شاياني كرده و همچون چراغي به ياري عالمان برخي از علوم شتافته و آن ها را حل برخي از مسائلشان ياري نمايد.

Microcosm , Macrocosm , Perfect Human , Sheikh Mahmoud Shabestari , Mulla Sadra.

The realtion of Man and Universe from view of point of Sheikh Mahmoud Shabestari and Mulla Sadra

فلسفه و كلام اسلامي

One of the issues that has a long history throughout human civilization and has occupied many thinkers is the relationship between humans and the universe. This issue has various dimensions, which many Islamic and non-Islamic thinkers have explored under different titles. The present research employs a descriptive-analytical method and a comparative approach to find the views of Sheikh Mahmoud Shabestari and Mulla Sadra regarding the existence or non-existence of a relationship between humans and the universe, as well as the nature and manner of this relationship if it exists. By examining the perspectives of Shabestari and Mulla Sadra, it became clear that there is a relationship between humans and the universe; however, this relationship differs somewhat according to these two figures. From Shabestariʹs viewpoint, a human is a model and representation of the universe, and if they return to their original existence, they establish a connection with all levels and entities of the universe. Mulla Sadra, based on his philosophical principles, believes that in addition to the two relationships mentioned by Shabestari, the relationship between humans and the universe varies for each individual according to their way of conduct. The difference between Shabestari and Mulla Sadra lies in their perspectives on the unity of existence, their views on multiplicities, and the material world, particularly their differing uses of philosophical tools in spiritual practice and the elucidation of issues. Overall, combining the viewpoints of Shabestari and Mulla Sadra clarifies that the aim of this research is the human universe. Humans, in addition to being the final cause, represent a kind of ritual that embodies the light of God within themselves and reflects beings from their essence. Whether in the descent or ascent, considering their position in the universe and their relationship with entities and the cosmos, humans are regarded as the noblest of creatures and Godʹs vicegerents based on wisdom and justice. Aside from its epistemological implications, clarifying this issue provides an opportunity to utilize its components and effects to significantly assist in resolving many human issues and to serve as a guiding light for scholars in various fields, helping them address some of their challenges.

5