24122

THE2 553

كارشناسي ارشد

علوم قرآن و حديث

الهيات و معارف اهل البيت(ع)

شهريورماه 1403

206 ص.

داود اسماعيلي

مهدي مطيع

اسامي قيامت , معناشناسي , روابط معنايي , ترتيب زماني

معناشناسي كه به عنوان يكي از زير مجموعه‌هاي علم زبان‌شناسي مطرح است، امروزه از آن به عنوان يك دانش مستقل در حوزه فهم متن ياد مي‌شود. يكي از مباحثي كه در اين علم مورد بحث قرار مي‌گيرد، روابط معنايي يا همان روابط بينامتني است كه خود به سه نوع رابطه همنشيني، رابطه جانشيني و بافت (سياق) تقسيم مي‌شود. امروزه قرآن‌پژوهان از اين روابط در حوزه فهم و تبيين واژگان، جملات و آيات قرآن بهره مي‌برند. آنچه در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته، اسامي قيامت هستند. بر پايه‌ي روابط معنايي مي‌توان به دو نتيجه در اين زمينه دست يافت: يكي اينكه توجه به سياق اسامي وصفي قيامت، تناسب معنايي آن‌ها را با كلمات و عبارات قبل و بعد خود آشكار مي‌كند، و ديگر اينكه توجه به مفاهيم همنشين اسامي مضاف و اسامي خاص قيامت به تحليل معنايي صحيحي از آنها مي‌انجامد كه بعضاً با نظرات برخي مفسران، متفاوت است. ترتيب زماني اسامي قيامت از ديگر مواردي است كه در اين پژوهش به آن پرداخته شده است. بررسي‌هاي صورت گرفته به اين نكته ختم مي‌شود كه امكان ساماندهي زماني اسامي قيامت (اسامي مضاف) به دليل ابهام در مفهوم زمان در سراي آخرت، وجود ندارد؛ به همين دليل هم تنظيم‌ اين اسامي از نظر زماني به طور دقيق ممكن نيست. ولي با اين حال با ديد جمعي به آيات قرآن مي‌توان به طور نسبي و انتزاعي به يك ساماندهي زماني از اين اسامي دست پيدا كرد.

Names of the Day of Judgment , Semantics , Semantic Relations , Time Order

Semantic Relationships of Qayamat Names and their Chronological Order in the Holy Quran

علوم قرآن و حديث

Semantics, which is considered as a subset of linguistics, is today considered as an independent science in the field of text understanding. One of the topics discussed in this science is semantic relations or intertextual relations, which are divided into three types of relations: associative relations, substitution relations, and context. Today, Quran scholars use these relations in the field of understanding and explaining words, sentences, and verses of the Quran. What is examined in this research are the names of the Day of Judgment. Based on semantic relations, two conclusions can be reached in this field: one is that paying attention to the context of the descriptive names of the Day of Judgment reveals their semantic compatibility with the words and phrases before and after them, and the other is that paying attention to the concepts associated with the adverbial and proper names of the Day of Judgment leads to a correct semantic analysis of them, which sometimes differs from the opinions of some commentators. The chronological order of the names of the Day of Judgment is another issue that has been addressed in this research. The studies conducted conclude that it is not possible to organize the names of the Day of Judgment (additive names) in time due to the ambiguity in the concept of time in the Hereafter; for this reason, it is not possible to organize these names in terms of time precisely. However, by looking at the verses of the Quran collectively, it is possible to achieve a relative and abstract chronological organization of these names.

5