23892

ARA3 110

دكتري

زبان و ادبيات عرب

زبان هاي خارجي

1403/06/28

290 ص.

سيد محمدرضا ابن الرسول

سفينه شماره 3423 , الرفاعي , كتابخانه ملي فرانسه , نسخه خطي , تصحيح متون , قرن نهم هجري

احياي گنجينه¬هاي خاموش علمي و ادبي و زدودن غبار تاريخ از چهره آنها به منظور حفظ و معرفي زيبايي¬هاي تمدن پوياي اسلامي و فرهنگ عظيم انساني و تلاش در راستاي تصحيح و باز نشر آنها، ضرورتي گريز ناپذير و مسؤوليتي خطير بر دوش همه پژوهشگران و مؤسسسات علمي و فرهنگي مي¬باشد. از اين رو بر آن شديم تا با «تصحيح گزيده¬هاي عربي مجموعه شماره 3423 كتابخانه ملي فرانسه» به قدر بضاعت قطره¬اي از اين درياي بيكران را تقديم روح تشنه دوستداران فرهنگ و تمدن ايران اسلامي نماييم. نسخه منحصر به فرد اين سفينه فاقد عنوان، با شماره «Arabe 3423» كه هم اكنون در بخش كتب خطي كتابخانه ملي فرانسه نگهداري مي¬شود، بين سال¬هاي 906 -801 هـ، به نگارش درآمده است. اين دست¬نويس در واقع سفينه¬اي است در قالب بياض در 444 برگ و غالبًا به خط نسخ ساده، مشتمل بر گلچيني از نظم و نثر به فارسي و عربي كه با نامه ابوسعيد ابوالخير به ابوعلي سينا آغاز و با ابياتي پارسي پايان مي¬پذيرد. متون منظوم و منثور عربي اين مجموعه مشتمل بر 54 هزار كلمه و 960 بيت عربي است. با توجه به منحصر به فرد بود اين نسخه، مقابله و مقايسه نسخه¬ها منتفي و تصحيح متن و افزايش و كاهش آنچه كه لازم است بر مبناي نظر و قياس و به ياري قرائن موضوعي، زباني، تاريخي و فرهنگي، و حدس و تشخيص صورت گرفته است. ما در اين پژوهش به قدر بضاعت خود كوشيديم تا زواياي تاريك اين سفينه را روشن، و متني مصحح و نمايه هايي ضروري و برگرفته از متن را به پيشگاه مخاطبان فرهيخته اينگونه آثار تقديم نمائيم. يافتن گزيده¬اي از اشعار شخصيت¬هاي ادبي ناشناخته¬؛ اشعار نويافته¬اي از شاعران شناخته شده؛ صورت¬هاي نويافته اشعار برخي از شعرا؛ و البته جبران برخي كاستي¬ها و تصحيح لغزش قلم ناسخان اين سفينه در پاره¬اي موارد، بخشي از نتايج اين پژوهش بوده است.

Safina No. 3423 , al-Rifaʹi , National Library of France , Manuscripts , Textual Criticism , 9th AH

Investigation Of the Arabic Excerpts in Collection Manuscript No. 3423 Of the National Library of France

زبان و ادبيات عربي

Abstract: Revival of the silent scientific and literary treasures and removing the dust of history from their faces to preserve and introduce the beauties of dynamic Islamic civilization and great human culture and efforts towards correcting and republishing them, is an unavoidable necessity and a serious responsibility on the shoulders of all researchers. and scientific and cultural institutions. Therefore, we decided to present a drop of this infinite sea to the thirsty souls of the lovers of the culture and civilization of Islamic Iran by "correcting the Arabic selections of the collection number 3423 of the National Library of France". The unique version of this untitled Safina, with the number "Arabe 3423", which is currently kept in the manuscripts section of the National Library of France, was written between 801-906 AH. Of course, it is worth noting that in the date of writing listed at the end of most of the selections of this Safina, the chronological sequence is not observed in any way, and it is almost certain that the papers of this book were separated at least once and bound again without chronological order. This manuscript is a 444-page manuscript in the form of white paper, mostly in simple script, containing a collection of poetry and prose in Persian and Arabic, which begins with the letter of Abu Saeed Abul Khair to Abu Ali Sina and ends with Persian verses. accept The Arabic prose and verse texts of this collection contain 54 thousand words and 960 Arabic verses. Due to the uniqueness of this version, comparing and comparing the rejected versions and correcting the text and adding and reducing what is necessary based on opinion and analogy and with the help of thematic, linguistic, historical and cultural clues, and guessing and recognizing the face has taken. We tried our best to illuminate the dark corners of this Safina and present a corrected text and necessary indexes taken from the text to the educated audience of such works. Finding a selection of poems by unknown literary figures; New poems by well-known poets; New versions of some poetsʹ poems; And of course, compensating for some shortcomings and correcting the slippage of the authors pen of this Safina has been part of the results of this research in some cases.

3