23561

AHL2 291

كارشناسي ارشد

نهج البلاغه - اخلاق و تربيت فردي و اجتماعي

الهيات و معارف اهل البيت(ع)

ديماه 1402

82 ص.

محمد صالح طيب نيا , عاطفه حيرت

تمايزيافتگي , نظريه بوئن , خطبه متقين , نهج البلاغه , شخصيت متعادل

مفهوم "انسان سالم" از محوري‌ترين مفاهيم در روان‌شناسي انسانگراست. مكتب اسلام كه ريشه در آموزه‌هاي قرآني دارد، در سطحي گسترده، عميق و همه جانبه به ماهيت انسان و كمال وي پرداخته است. يكي از مهمترين نظريه هايي كه در علم روانشناسي مورد توجه ميباشد نظريه بوئن و بررسي شخصيت تمايزيافته و متعادل در اين نظريه ميباشد.در اين پژوهش ابتدا به توضيح نظريه بوئن و مفاهيم اصلي در اين نظريه پرداخته و به روند اصلي شكلگيري اين نظريه و هشت مفهوم مهم آن توجه شده استسپس مهمترين مفهوم اين نظريه يعني تمايزيافتگي مورد بررسي قرار دادهشده و به توضيح ابعاد آن و ارتباطش با سلامت روان افراد پرداخته ميشود. از آنجايي كهديدگاه بوئن در مورد تمايزيافتگي، تعادل بين عقل و احساس و از يك طرف تعادل بين استقلال و وابستگي اجتماعي را تاكيد ميكند، از طرفي خطبه متقين نيز به توصيف انسانهاي متعالي و ترازپرداخته است لذا در اين پژوهش، اين خطبه از بين ديگر خطبه ها انتخاب و براساس اين مضامين، تحليل شده است و به بررسي نگاه اميرالمومنين در اين خطبه براساس اين دو معيار پرداخته و ديدگاه امام و بوئن با يكديگر مقايسه شده اند.به طور خلاصه نتايج اين تحقيق كه به روش توصيفي تحليلي به موارد فوق پرداخته به اين شرح است تفاوتها و شباهتهايي در اين دو نگاه يافت شد كه از جمله تفاوتها اين است كه در بعد درون فردي اگر چه افراد تمايزيافته داراي نوعي خويشتنداري در مسائل و تفكر عقلاني آميخته با احساسات هستند و در نظريه بوئن فقط به تعادل بين عقل و احساسات اشاره كرده است ولي امام در وصف متقين به ضرورت عقل دركنترل كردن شهوات و هواهاي نفساني و مديريت عقل بر احساسات نيز، اشاره كرده اند هر چه افراد ايمان خالصتري داشته باشند و به رعايت حدود الهي توجه بيشتري داشته باشند بهتر ميتوانند از قوه عقل براي مديريت و كنترل هواهاي نفساني استفاده كنند و به درجات بالاتري از قرب الهي و تقوا برسند علاوه بر اين در بعد بين فردي و اجتماعي هر دو گروه نه فقط از سر نياز و وابستگي، بلكه با توجه به ضرورتهاي اجتماعي و وظيفه شناسي با حفظ باورها و عقايد خود در ارتباط با ديگران قرار ميگيرند با تفاوت اينكه هدف از اين ارتباط براي پرهيزگاران خيررساني و نيكوكاري براي حصول قرب خداوند نيزميباشد ولي در نظريه بوئن فقط به انسان محوري در مسائل پرداخته و به رابطه انسان و خالقش و اهداف والاي انساني هيچ اشاره اي نشده است.

differentiation , Bowen's theory , eloquent sermon , Nahj al-Balagha , balanced personality

Analyzing the concept of differentiation in Bowen’s theory based on Mutaqeen’s sermonin Nahj al-Balagha

معارف اهل‌البيت(ع)

The concept of "healthy person" is one of the most central concepts in humanistic psychology. The school of Islam، which is rooted in the teachings of the Quran، has dealt with the nature of man and his perfection in a wide، deep and comprehensive way. One of the most important theories that is of interest in the science of psychology is Bowen's theory and the investigation of differentiated and balanced personality in this theory. In this research، he first explained Bowen's theory and the main concepts in this theory and the main process of formation of this theory and eight concepts. Its importance has been noted، then the most important concept of this theory، i.e. differentiation، is investigated and its dimensions and its relationship with mental health of people are explained. Since Boen's point of view on differentiation emphasizes the balance between reason and emotion and on the one hand the balance between independence and social dependence، on the other hand، the Mu'taqeen sermon has also described the sublime and equal human beings، so in this research، this sermon is removed from Other sermons have been selected and analyzed based on these themes، and the view of Amirul Momineen in this sermon has been examined based on these two criteria، and the views of Imam and Buen have been compared. It has been explained that differences and similarities were found in these two views، among the differences is that in the intra-individual dimension، although differentiated people have a kind of self-restraint in issues and rational thinking mixed with emotions، and in Bowen's theory، only the balance between reason and emotions have mentioned، but in the description of the pious، the imam has pointed out the necessity of reason in controlling sensual desires and moods and the management of reason over emotions. use to manage and control sensual moods and reach higher levels of closeness to God and piety. In addition، in the interpersonal and social dimension of both groups، not only because of need and dependence، but also according to social needs and conscientiousness by maintaining beliefs. And their own opinions are connected with others، with the difference that the purpose of this communication is to give charity and charity for the pious to achieve nearness to God، but in Bowen's theory، he only deals with human-centered issues and there is no mention of the relationship between man and his creator and the lofty human goals. It has not happened.

5